Teach Yourself အနန္တသူရိယ in 10 Minutes

ရာဇဝင်ကို ပြန်ပြောင်း လှန်လှောင်းပြီး ကျန်ကျောင်းလို ကြည့်ရင် မြန်မာ့သမိုင်းထဲမှာ ရှေးအကျဆုံး ကဗျာ သုံးပုဒ် ကို တွေ့ရပါမယ်။ ကဗျာ ၃ပုဒ်ထဲမှာ ရှေးအကျဆုံး ကဗျာ ကတော့ သေလဉ်ကြောင်မင်း လက်ထက်က ရေးခဲ့တဲ့ "သိုးကလေ" အစချီထားတဲ့ ရွှေနှင့်ယိုးမှား ပန်းစကား ကဗျာပါ။ အဲဒီကဗျာရဲ့ နောက်ခံ သမိုင်းကြောင်းကို Unofficial Guide to မင်းမဟာဂီရိ ဆိုတဲ့ ပို့စ်မှာ ရေးခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒုတိယမြောက် ရှေးအကျဆုံး တစ်ပုဒ်ကတော့ ကျန်စစ်သားမင်း လက်ထက်က ရေးခဲ့တဲ့  မြကန်သာ ကဗျာပါ။ တိုင်းမသိတော့ ဗာရာဏသီ၊ မင်းမသိတော့ ဗြဟ္မဒတ်၊ ကဗျာစာဆို မသိတော့ အနောနိမတ်စ် ဆိုသလို အဲဒီကဗျာနှစ်ပုဒ်ကို ရေးခဲ့တာက အနောနိမတ်စ် ဆိုသူ များ ပါပဲ။  တတိယမြောက် ကဗျာက တော့ "သူတည်းတစ်ယောက်" အစချီတဲ့ မျက်ဖြေလင်္ကာပါ။ ဒီကဗျာကိုတော့ ရေးတဲ့သူက အနန္တသူရိယ အမတ်လို့ အတိအကျ ဆိုကြပါတယ်။ အဲဒီကဗျာဟာ ဦးကုလား ရာဇဝင်၊ မှန်နန်းရာဇဝင်စတဲ့ ရာဇဝင်တော်ကြီးတွေ မှာ ပါပေမယ့်လည်း အသုံးအနှုန်း တစ်ချို့ဟာ မြောက်တက်ပြီး ပုဂံခေတ်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်လျှင် အပြတ်ကို ဂွမ်းနေတာမို့ တချို့က ပုဂံခေတ်က ကဗျာ ဟုတ်ချင်မှ ဟုတ်မယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီကဗျာရဲ့ အဓိပ္ပာယ်နဲ့ နောက်ခံသမိုင်းကြောင်းကတော့ စိတ်ဝင်စားစရာပါ။

ကျန်စစ်သားရဲ့ မြေးတော် အလောင်းစည်သူ မင်းကြီးမှာ မင်းရှင်စော နဲ့ နရသူဆိုတဲ့ သားတော် နှစ်ပါး ရှိပါတယ်။ တစ်နေ့တော့ နရသူက သူ့ရဲ့ ခမည်းတော် အလောင်းစည်သူမင်းကြီးကို ရွှေဂူကြီး ဘုရားထဲ ဘတ်ကီးရိုက် ခေါ်သွားပြီးတော့ ခေါင်းအုံးတွေ စောင်တွေနဲ့ ဖိသတ်လိုက် ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် အလောင်းစည်သူ တကယ်ပဲ အလောင်းဖြစ်သွား ရှာပါတယ်။  အလောင်းစည်သူ သေတော့ သားတော်ကြီး မင်းရှင်စောက ဘုရင် ဖြစ်လာပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မင်းရှင်စော ဘိသိက်သွန်းမြောက်ပြီး ဘုရင်ဖြစ်တဲ့ နေ့မှာပဲ နရသူက ညနေစာ စားပွဲတော်မှာ အဆိပ်ခတ် သတ်လိုက်ပြန်ပါတယ်။ ဒီလိုနဲ့ နရသူ ဘုရင်ဖြစ်လာပါတယ်။

နရသူ ဘုရင်ဖြစ်လာတော့ မိုက်ကယ်တွေ လျှောက်လုပ်ပါတော့တယ်။ နရသူ အဲဒီလို ကြမ်းကြမ်းရမ်းရမ်း အုပ်ချုပ်တာကို ပုဂံပြည်သူပြည်သားတွေ  ကြည့်မရကြပါဘူး။ ဒါပေမယ့်လည်း နရသူက "ပုဂံမှာ ဘုရင်တွေ ပိုနေလို့ တမလွန်ကိုတောင် အိတ်စပို့ ပို့နေရတာ။ မည်သို့သော ကန့်ကွက်မှုများ ရှိသည်ဖြစ်စေ ပုဂံကို ဆက်လက်အုပ်ချုပ်သွားမည်" ဆိုပြီးတော့ ဆက်ပြီး အုပ်ချုပ်ပါတယ်။ နောက်တော့ သူ့ကို ဆက်လာတဲ့ ဘောလိဝုဒ်က ကုလား မင်းသမီးကိုပါ သတ်ပစ်လိုက်တဲ့ အတွက် ကုလားဘုရင်တွေကပါ နရသူကို တင်းသွားကြ ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် နရသူကို သမဖို့ အတွက် ဆူဆိုက်အကြမ်းဖက်သမား ကုလားဟူးရား ၈ ယောက်ကို လွှတ်လိုက် ပါတယ်။ ကုလား ဟူးရား ၈ ယောက်က နရသူကို ဘိသိက်မြှောက် ပေးမယ်လို့ ဘတ်ပြီး သန်လျှက်နဲ့ ဝိုင်းကျွေးလိုက်ကြတာကြောင့် နရသူ ကြွသွားပါတယ်။ နရသူကို သတ်ပြီးတော့ ကုလားဟူးရားတွေ သူတို့ဘာသာ ဆူဆိုက် လုပ်လိုက်ကြပါတယ်။ ကုလားတွေက ဝိုင်းလျှော့လိုက်လို့ သေသွားတာမို့ နရသူကို ကုလားကျမင်းလို့ နောက်လူတွေက ခေါ်ကြပါတယ်။ နရသူသေတော့ သူ့မှာ မင်းယဉ် နရသိင်္ခနဲ့ နရပတိစည်သူ ဆိုတဲ့ သားနှစ်ယောက် ကျန်ခဲ့ပါတယ်။ သူတို့နှစ်ယောက်ထဲမှာ သားတော်အကြီး မင်းယဉ်နရသိင်္ခက ဘုရင်ဖြစ်လာပါတယ်။

ဘုရင်ကို ဆိုရင် အကိတ်ကလေးတွေ အလန်းကလေးတွေ မိဖုရားအဖြစ် ဆက်ချင်တဲ့သူက ပေါပါတယ်။ တစ်ခါတော့ မင်းယဉ်နရသိင်္ခ မြင်းစိုင်းဝက်ဝံ လို့ခေါ်တဲ့ အရပ်ကို ဖလမ်းဖလမ်းထရင်း ရောက်သွား ပါတယ်။ အဲဒီအရပ်က တောထဲမှာနေတဲ့ ပြော့လူမျိုးတွေက ဘုရင်ကို သမီးကညာ တစ်ပါး ဆက်ပါတယ်။ အဲဒီ သမီးကညာ ရဲ့ အမည်က ဝေဠုဝတီလို့ ခေါ်ပါတယ်။ ပါဠိလို ဝါးကို ဝေဠုလို့ ခေါ်တာမို့ ဝေဠုဝတီဆိုတာ ပရင့်ဆက်စ် အော့ဖ်ဝါးလို့ တိုက်ရိုက် ဘာသာပြန်ရမယ် ထင်ပါတယ်။ ဝါးပင်က မွေးတာမို့ သူမမှာ အဲဒီလို နာမည်တွင်တယ် ဆိုပါတယ်။။ ဒဏ္ဍာရီလို့ပဲ မှတ်လိုက်ပါတော့။ ဝါးပင်က မွေးတယ် ဆိုတာ အမှန်အတိုင်း ပြောရရင်တော့ အင်္ဂုလိ ပဲ ဖြစ်ဖို့ များပါတယ်။ ပြော့လူမျိုးတွေ ဆက်တဲ့ ဝေဠုဝတီမှာ ချို့ယွင်းချက် တစ်ခု ရှိပါတယ်။ အဲဒါကတော့ နားရွက် နည်းနည်း ကျယ်နေတာပါ။ ဒါကို ဘုရင်မြင်တော့ "နားကျယ်နဲ့ ဝမ်းပျက်လိလိ" လို့ မိန့်တယ် ဆိုပါတယ်။ မိဖုရားနားကျယ်တာနဲ့ ဘုရင် ဘယ်လို ဝမ်းပျက်မလဲ ဆိုတာတော့ ဆက်စပ်ကြည့်လို့ မရပါဘူး။ အဲဒီ စကားကို အဓိပ္ပာယ် မဖော်တတ် တဲ့ အတွက် နားကျယ်တဲ့ အတွက် မမိုက်၊ အဲဒီအတွက် အီဖေကို ဘုရင် မကြိုက်လို့ပဲ အဓိပ္ပာယ်ပြန်လိုက်ပါမယ်။

ဘုရင် မကြိုက်တော့ ညီတော် နရပတိစည်သူကို စွန့်လိုက်ပါတယ်။ နရပတိစည်သူ လက်ထဲရောက်တော့ နရပတိစည်သူရဲ့ အမေ ဝေဠုဝတီရဲ့ ယောက္ခမကြီးက သူ့ချွေးမရဲ့ နားကို ပလတ်စတစ် ဆာဂျရီ လုပ်ပေးလိုက် ပါတယ်။ နားပြင်ပြီး ရှိုင်းနင်းဂွိုင်းနင်းတွေ လုပ်လိုက်တော့ ဝေဠုဝတီက အတော် လန်းသွား ပါတယ်။ တစ်နေ့တော့ ယောက္ခမကြီးက သူ့ချွေးမကို နန်းတော်ထဲ ခေါ်လာတဲ့ အခါ မင်းယဉ်နရသိင်္ခမှာ လွတ်သော ဖစ်ရှ် ဘစ်တယ်ဆိုပြီး ကြိတ်မနိုင် ခဲမရတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ခယ်မတော် ဝေဠုဝတီ ကို ကြည့်ရင်း ဖီးလ်တွေ တက်နေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူလည်း ကလိမ်ကကျစ် လုပ်တဲ့နေရာတော့ အဖေ နရသူရဲ့ သွေးပါပါတယ်။ ဒီလိုနဲ့ ဉာဏ်နီ ဉာဏ်နက် ဉာဏ်ခရမ်းရောင် ဉာဏ်လိမ္မော်ရောင်တွေ ထုတ်ပြီးတော့ ညီတော်ကို ပထုတ်ဖို့ ကြံပါတယ်။ ငဆောင်ချမ်းမှာ သူပုန်ထလို့ သွားတိုက်စေဆိုပြီး ညီတော်ကို ပထုတ်လိုက်ပါတယ်။

နရပတိစည်သူကလည်း အချဉ်တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ သူက ဘုရင် သွားဆိုလို့သာ သွားရပေမယ့် သိပ်မသင်္ကာပါဘူး။ ဒါကြောင့် သူ့ရဲ့ ဘော်ဒီဂတ် မြင်းခံတော် ငပြည့်ကို အကြောင်းထူး ရင် သတင်းပို့ဖို့ သူ့မြင်းကို ပေးပြီး မှာခဲ့ပါတယ်။ နရပတိစည်သူက သစ်ဆိမ့်အရပ်ကို ရောက်တော့ ငဆောင်ချမ်းမှာ သူပုန် မရှိကြောင်း ကြားတာမို့ သူ့အစ်ကို သူ့ကို ဂျင်းထည့်လိုက်ပြီ ဆိုတာ သိသွားပါတယ်။ နရပတိစည်သူ စစ်ထွက်သွားတော့ သူ့အစ်ကိုက  ဝေဠုဝတီကို မိဖုရားအဖြစ် ဆွဲစိလိုက် ပါတယ်။ အဲဒီသတင်းကို ကြားကြားချင်း ငပြည့်လည်း မြင်းကို ဒုန်းစိုင်းစီးပြီး နရပတိစည်သူ နောက်ကို လိုက်ပါတယ်။  အဲဒီလိုနဲ့ ညနေစောင်းတော့ ငါးဘတ်ချောင်းကို ရောက်လာခဲ့ပါတယ်။ ငပြည့်လည်း နေဝင်ရီတရောမို့ ချောင်းထဲမှာ ရေမရှိတာကို ရေထင်ပြီး ဖြတ်မကူးရဲပါဘူး။ မြင်းကလည်း အတော်ပြိုင်းနေပြီမို့ ချောင်းဘေးက တောထဲမှာပဲ တစ်ညစာ ကျိုးနေလိုက်ပါတယ်။ နရပတိစည်သူနဲ့ အလွန်နီးနေပြီမို့ မြင်းက သူ့သခင်ရဲ့ အနံ့ကို ရလို့ တစ်ညလုံး ဟီတယ်ဆိုပါတယ်။ နရပတိစည်သူလည်း သူ့မြင်းဟီသံကို ကြားတော့ မနေနိုင်မထိုင်နိုင်ဖြစ်ပြီး "ငါ့မြင်းအသံဆိုရင် ခေါင်းအုံးပေါက်စမ်းကွာ" ဆိုပြီး ခေါင်းအုံးကို လက်သီးနဲ့ ထိုးလိုက်တာ ခေါင်းအုံးပေါက်သွားတယ် ဆိုပါတယ်။ ဒီမင်းသားလည်း လူလည်ပါ။ အမှန်တကယ်ဆို အုတ်နံရံ ဖြစ်ဖြစ် ၊ သစ်ပင် ဖြစ်ဖြစ် ထိုးကြည့်သင့်ပါတယ်။ 

နောက်တစ်နေ့ တော့ ငပြည့်က သူ့ရဲ့ အာစရိ နရပတိ စည်သူကို သတင်းပို့ပါတယ်။ နရပတိ စည်သူက ဒေါခွီးပြီး ပတ်ရမ်းပါတယ်။ ငပြည့်ကို ညက ဘယ်မှာ အိပ်သလဲ မေးတော့ သူနဲ့ မနီးမဝေး တစ်နေရာမှာ အိပ်တယ်ဆိုတာ သိသွားပါတယ်။  "ဒီလောက် အရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စငါ့ကို သတင်းမပို့ဘဲ နှပ်နေတယ်။ ငါတို့ အတွက် အချိန်ဟာ ကားပါမစ်လို တန်ဖိုးရှိတယ်။ ခဏကြံရင် ထရံတောင် ခြံတိုင်ဖြစ်တယ်ဆိုတာ မသိဘူးလား။" ဆိုပြီး သတ်ပစ်လိုက်ပါတယ်။  ငပြည့်မှာ ဆန္ဒန်ဆင်မင်းဇာတ်နဲ့ စေတနာက ဝေဒနာဖြစ်ရတယ် ဆိုပြီး ငိုပြဖို့တောင် အချိန်မရလိုက်ပါဘူး။ ငပြည့် အလောင်းကို ရေထဲမျှောလိုက်ပြီး တစ်နေရာမှာ သွားတင်နေတော့ အဲဒီနေရာမှာ နတ်ကွန်းဆောက် ကိုးကွယ်တယ် လို့  ပြောကြပါတယ်။  ငပြည့်ဟာ အခု နတ်လောကမှာ ဆရာကြီးတစ်ဆူ ဖြစ်နေတဲ့ မြင်းဖြူရှင်နတ်လို့  ပြောကြပါတယ်။

နောက်တော့ သူ့ရဲ့ ပီအေ အောင်စွာငယ်ကို ခေါ်ပြီး မင်းယဉ်နရသိင်္ခကို လုပ်ကြံဖို့ ခိုင်းလိုက်ပါတယ်။ အောင်စွာငယ်ကို မက်လုံးပေးတဲ့ အနေနဲ့ ဘုရင်ကို သတ်ပြီးရင် ဘုရင့်မိဖုရားထဲက ကြိုက်တဲ့ တစ်ယောက် ပေးမယ်ကွာ ဆိုပြီး ပြောလိုက်ပါတယ်။ အောင်စွာငယ်လည်း မိဖုရားတစ်ယောက်တော့ ရရချည်သေးရဲ့ ဆိုပြီး ဘုရင်ကို လုပ်ကြံလိုက်ပါတယ်။ နောက်တော့ နရပတိစည်သူ နန်းတော် ပြန်ရောက်ပြီး ဘုရင် ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ အောင်စွာငယ်က သူ့ကို မင်းယဉ်နရသိင်္ခရဲ့ မိဖုရားတွေထဲ က တစ်ယောက်ကို စွန့်ဖို့ တောင်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အရင် ဘုရင်ရဲ့ မိဖုရားတွေက "မောင်လေးရယ်။ မမတို့က မောင်လေးနဲ့ ဆိုရင် မရီးတော်တယ်လေ။ အဲဂလို မလုပ်ပါနဲ့လားကွယ်။" ဆိုပြီး ငိုပြကြတော့ နရပတိစည်သူ စိတ်ပြောင်းသွားပါတယ်။  အဲဒါကြောင့် မင်းကို တခြားတစ်ယောက်ပေးမယ်။ ငါ့မရီးတော်တွေတော့ မယူနဲ့တော့ ဆိုပြီး အောင်စွာငယ်ကို ကပ်ချုပ်ကြည့်ပါတယ်။ အောင်စွာငယ်က ဘုရင် ကတိမတည်ဘူး ဆိုပြီး ထွီဆိုပြီး တံတွေး ထွေးလိုက်တဲ့ အတွက် ဘုရင်က နှာကစ်ပြီး ထတီးလိုက်တာ ဂန့်သွားပါတယ်။ နောက်တော့ ငါ့ ပီအေကို ငါကတိပေးထားပြီး မတည်တာ ငါမှားတာပဲ လို့ တွေးမိပြီး အောင်စွာငယ်ကို နတ်ကွန်းဆောက် ကိုးကွယ်စေလို့ အမိန့်ချလိုက်ပါတယ်။ အဲဒါကတော့ ၃၇ မင်းထဲက အောင်စွာနတ်ပါ။

နောက်တော့ သူတို့ခေတ်က ထုံးစံအတိုင်း မင်းယဉ်နရသိင်္ခနဲ့ ဆက်နွယ်နေတဲ့ သူတွေကို ဖြုတ်ထုတ်သတ် လုပ်ပါတော့တယ်။ အဲဒီ အထဲမှာ မင်းယဉ်နရသိင်္ခရဲ့ အထိန်းတော်သား အနန္တသူရိယ အမတ်လည်း ပါပါတယ်။ အနန္တသူရိယက သူ့ကို မကွက်မျက် ခင်မှာ ဘုရင်ကို ဆက်ဖို့ ကဗျာတစ်ပုဒ် ရေးခဲ့ပါတယ်။ ကဗျာကို ဖတ်ပြီး အနန္တသူရိယကို လွှတ်စေ အမိန့်ချတော့ ပါးကွက်အာဏာသားတွေက သတ်ပြီးကြောင်း ပြောပါတယ်။ အဲဒီတော့လည်း ပါးကွက်အာဏာသားတွေကို ငါ့အမိန့်မစောင့်ရကောင်းလား ဆိုပြီး ထပ်ပြီး သတ်ပြန်ပါတယ်။ အဲဒီလို သူသတ် ကိုယ်သတ် အားလုံးသတ်တဲ့ ခေတ်ထဲက ထွက်လာတဲ့ ကဗျာကတော့ ကဗျာဆရာ သေခါနီး ခံစားချက်တွေ တနင့်တပိုးနဲ့ ရေးခဲ့တဲ့ ကဗျာမို့ စာသားတွေ အမှန်အကန်နဲ့ သမိုင်းတွင်ကျန်ရစ်ပါတယ်။

သူတည်းတစ်ယောက်၊ ကောင်းဖို့ရောက်မူ
သူတစ်ယောက်မှာ၊ ပျက်လင့်ကာသာ
ဓမ္မတာတည်း။


ရွှေအိမ်နန်းနှင့်၊ ကြငှန်းလည်းခံ
မတ်ပေါင်းရံလျှက်၊ ပျော်စံရိပ်ငြိမ်
စည်းစိမ်မကွာ၊ မင်းချမ်းသာကား
သမုဒ္ဒရာ၊ ရေမျက်နှာထက်
ခဏတက်သည်၊ ရေပွက်ပမာ
တသက်လျာတည်း။


ကြင်နာသနား၊ ငါ့အားမသတ်
ယခုလွှတ်လည်း၊ မလွတ်ကြမ္မာ
လူတကာတို့၊ ခန္ဓာခိုင်ကြည်
အတည်မမြဲ၊ ဖောက်လွဲတတ်သည်
မချွတ်စသာ၊ သတ္တဝါတည်း။


ရှိခိုးကော်ရော်၊ ပူဇော်အကျွန်
ပန်ခဲ့တုံ၏၊ ခိုက်ကြုံဝိပါတ်
သံသာစက်၌၊ ကြိုက်လတ်တုံမူ
တုံ့မယူလို၊ ကြည်ညိုစိတ်သန်
သခင်မွန်ကို၊ အပြစ်မဲ့ရေး
ခွင့်လျှင်ပေးသည်၊ သွေးသည်နိစ္စာ
ငါ့ခန္ဓာတည်း။

ဘဏ်နှင့် လူတို့ အကြောင်း

ဒီနေ့ နိုင်ငံခြားသား မိတ်ဆွေတစ်ယောက်နဲ့ ကိုယ့်နိုင်ငံ အကြောင်း စကားစပ်လို့ ပြောမိ ပါတယ်။ သူက မြန်မာနိုင်ငံကို အကြိမ်ကြိမ် အခါခါ ရောက်ဖူးတဲ့ သူမို့ မြန်မာပြည်က စနစ်တွေ လုပ်ပုံကိုင်ပုံတွေနဲ့ အတော်လေး အကျွမ်းတဝင် ရှိပါတယ်။ မင်းတို့နိုင်ငံ ပြောင်းလဲဖို့ ဆိုရင်တော့ စိတ်ချရတဲ့ ဘဏ်စနစ်တစ်ခုတော့ မဖြစ်မနေ လိုတယ်လို့ သူက ကျွန်တော့်ကို ပြောပါတယ်။ သူပြောတဲ့ စကားကို ကျွန်တော် ထောက်ခံပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ နိုင်ငံ ငွေရေးကြေးရေးအရ ပြောင်းလဲပစ်ဖို့ စိတ်ချရတဲ့ ဘဏ်စနစ်က မဖြစ်မနေ လိုပါတယ်။ အဲဒီ စကားပြောပြီးတော့ ဟိုဟိုဒီဒီ တွေးရင်း ဘဏ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ကျွန်တော် ကြုံဖူးတဲ့ ရယ်စရာ မောစရာ အဖြစ်အပျက် ကလေးတွေကို ပြန်ပြီးတွေးမိပါတယ်။

လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၀ နှစ်ကျော်လောက် ကျွန်တော်တို့ စင်ကာပူကို စရောက်တော့ ရန်ကုန်မှာ အေတီအမ် ခေါ်တဲ့ အလိုအလျောက် ငွေထုတ်စက်တွေ ခေတ်မစားသေးပါဘူး။ (အခုလည်း ခေတ်မစားသေးဘူး ထင်ပါတယ်။ :D ) အဲဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့ ဘဏ်မှာ အကောင့် သွားဖွင့်ရင် ဘဏ်က ပိုက်ဆံထုတ်ဖို့ အေတီအမ် ကတ်ဒ် တစ်ကတ်ဒ် ထုတ်ပေးတာကို သဘော အကျကြီး ကျ နေကြ ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ကျွန်တော်တို့မှာ အေတီအမ်ကို အခုမှ စသုံးတတ်တာမို့ အတော် ဒုက္ခရောက်ကြရပါတယ်။ စက်ထဲကို ကတ်ဒ်ထိုးထည့် လိုက်ရင် ပိုက်ဆံကို ဂဏန်းရိုက်ပြီး မထုတ်တတ်တာမို့ အမြဲတမ်း ဒေါ်လာ ၅၀ ချည်း ထုတ်နေ ရတာမျိုး ဖြစ်တတ်သလို တစ်ခါတစ်လေ အပေါ်ခလုပ်နဲ့ အောက်ခလုပ် မှားနှိပ်မိလို့ ဒေါ်လာ ၁၀၀၀ ထွက်လာ တာကြောင့် ဘဏ်မှာ သွားပြန် ထည့်ရတာမျိုးလည်း ရှိတတ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က ငွေသွင်းစက် မရှိသေးတာမို့ ပိုက်ဆံ ထည့်ချင်ရင် ဘဏ်မှာ တန်းစီပြီး ထည့်ရပါတယ်။

ကျွန်တော့် သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်ကတော့ အေတီအမ် ကတ်ဒ်ကို သဘောကျလွန်းလို့ တွေ့ကရာ ဘဏ်တိုင်းမှာ အကောင့် လျှောက်ဖွင့်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က ပိုက်ဆံ ၅၀၀ ထည့်ရင် အကောင့်ဖွင့်လို့ ရပါတယ်။ သူ့မှာ ပိုက်ဆံ ၅၀၀ ထည့်လိုက် အကောင့်တစ်ခု ဖွင့်လိုက်၊ နောက်ပြီးရင် အဲဒီပိုက်ဆံကို ပြန်ထုတ်လိုက်၊ နောက်ဘဏ်တစ်ခု ထပ်သွားလိုက် အကောင့်တစ်ခု ထပ်ဖွင့်လိုက်နဲ့ တစ်ပတ်လောက် ကြာတော့ အိတ်ထဲမှာ အေတီအမ်ကတ်ဒ် အထပ်လိုက် ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း လကုန်မှ ကောင်းကောင်း တိုင်ပတ် ပါတော့တယ်။ ဘဏ်တွေက စုငွေ အကောင့်ထဲမှာ ပိုက်ဆံ ၅၀၀ ပြည့်အောင် မရှိရင် ဝန်ဆောင်ခ အနေနဲ့ ပိုက်ဆံ ၂ ဒေါ်လာ ဖြတ်ပါတယ်။ သူ့မှာ ဘဏ်အကောင့်တွေ အများကြီးနဲ့ အကောင့်တစ်ခုကို ၂ ဒေါ်လာစီ အဖြတ်ခံလိုက်ရတော့ အတော်နင်သွားပါတယ်။ အဲဒီတော့မှ ဘဏ်တွေမှာ အကုန်လိုက်ပြီး အကောင့်တွေ ပြန်ပိတ်ရပါတယ်။ အတော်လေး မှတ်လောက်သားလောက် ရှိသွားပါတယ်။

နောက်တစ်ယောက်ရဲ့ အဖြစ်ကတော့ အတော် ရယ်ရပါတယ်။ သူတစ်နေ့ အေတီအမ် စက်မှာ ပိုက်ဆံ သွားထုတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့ကတ်ဒ်က တစ်ခုခု မှားနေတယ် ထင်ပါတယ်။ ကတ်ဒ်ကို စက်ထဲ ထည့်လိုက်ပြီးရင် စက်က လက်မခံဘဲ ပြန်ထုတ်ပါတယ်။ သူက ကတ်ဒ်ကို ပြန်ထည့်ပါတယ်။ စက်က ပြန်ထုတ်ပါတယ်။ နှစ်ခါ သုံးခါ စက်က လက်မခံဘဲ ပြန်ထုတ်တော့ သူဒေါသ ထွက်လာပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် နောက်တစ်ခါ စက်ထဲကို ကတ်ဒ်ထည့်တဲ့ အချိန်မှာ ကတ်ဒ်ကို ပြန်ထွက် မလာအောင်  စက်ထဲထည့် ပြီးတာနဲ့ နောက်ကနေ ဖုန်းကတ်ဒ်နဲ့ ဖိပြီး တွန်းထား လိုက်ပါတယ်။ ဒီတစ်ခါတော့ စက်က ကတ်ဒ်ကို ပြန်မထုတ်တော့ပါဘူး။ ဘယ်တော့မှလည်း ပြန်ထွက် မလာတော့ပါဘူး။ ကတ်ဒ်ကို သိမ်းပစ်လိုက်ပါတယ်။ ဘဏ်မှာ ကတ်ဒ်သွားပြန်လုပ်တော့ ကတ်ဒ်ဖိုး ဒဏ်ကြေး ၅ ဒေါ်လာ ပေးလိုက် ရပါတယ်။

ငွေသွင်းစက်တွေက ကျွန်တော်တို့ စင်ကာပူရောက်ပြီး ၂ နှစ် ၃ နှစ်ကြာမှ စပေါ်လာတာပါ။ အဲဒီစက်တွေ စပေါ်လာခါစက သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်က စက်နဲ့ ပိုက်ဆံ သွားသွင်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စက်က ပိုက်ဆံ ရေ တတ်တယ်ဆိုတာကို သူမသိပါဘူး။ အဲဒါကြောင့် ပိုက်ဆံ ၅၀၀ သွားသွင်းတာကို ၅၀ တန် တစ်ရွက်စီ ထည့်ပါတယ်။ ၅၀ တန် တစ်ရွက်ထည့်လိုက် စက်က လက်ခံလိုက် နောက်ထပ် ဆက်ရန် ခလုပ်နှိပ်လိုက် ထပ်ထည့်လိုက်နဲ့ နောက်တော့ စက်က ပိုက်ဆံ ထပ်ပြီး လက်မခံတော့ပါဘူး။ အကုန်ပြန်ထုတ် ပေးလိုက်ပါတယ်။ သူ့မှာ နောက်တစ်ခါ ထပ်ကြိုးစားလည်း ဒီလိုပါပဲ။ နောက်ဆုံး ဘဏ်က ကောင်မလေးကို အကူအညီ သွားတောင်းတော့မှ ဟိုက သူ့ပိုက်ဆံ အထပ်လိုက်ကို ယူပြီး စက်ထဲကို တစ်ခါတည်း ထည့်ပေးလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီတော့မှပဲ တစ်ခါတည်း ကိစ္စပြတ် သွားပါတော့တယ်။ ဂျပန်က လာလည်တဲ့ သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်ကတော့ ဝေဖန်ပါတယ်။ မင်းတို့ စင်ကာပူမှာ သူများ အကောင့်ထဲကို ပိုက်ဆံ ထည့်ဖို့ ကိုယ့်ဘဏ်ကတ်ဒ်ကို စက်ထဲထည့် စကားဝှက် နှိပ်ပြီးမှ ထည့်လို့ရတယ်။ ကိုယ့်အကောင့်ထဲကို မသိတဲ့သူက ပိုက်ဆံတွေ အများကြီး လာထည့်သွားမှာ စိုးလို့လားကွလို့ သူက ပြောပါတယ်။

ဘဏ်တွေ အကြောင်းပြောရင် စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့မှုကြောင့် ဒုက္ခရောက်ရတဲ့ သူ တစ်ယောက် အကြောင်းပါ ကြုံတုန်းကြိုက်တုန်း ပြောပြပါမယ်။ ကျွန်တော်တို့ ကျောင်းက သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်ကို နိုင်ငံခြားမှာရှိတဲ့ သူ့မိသားစုက Western Union လိုမျိုး ပိုက်ဆံလွှဲတဲ့ အေးဂျင့် ကုမ္ပဏီ တစ်ခုကို သုံးပြီး ငွေပို့လိုက်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ ပိုက်ဆံသွားထုတ်တော့ ထုတ်မရပါဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲ မေးတော့ မင်းနာမည်က အမေရိကန်နဲ့ ဥရောပက အမည်မည်း စာရင်း ကြေငြာထားတဲ့ အထဲမှာ ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ထုတ်ပေးလို့ မရဘူးလို့ ရီမစ် လုပ်တဲ့ နေရာက အေးဂျင့်က သူ့ကို ပြောလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီလိုနဲ့ သူ့မှာ နိုင်ငံခြားမှာ ရှိတဲ့ သူ့မိသားစုကနေ ပိုက်ဆံ မှာလို့ မရတော့ပါဘူး။ တကယ်တော့ သူ့အမျိုးတွေ အဆွေတွေမှာ နိုင်ငံခြားက စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့လောက်တဲ့ သူမျိုးတွေ မပါပါဘူး။ ဒါဆို သူ့နာမည်က ဘာလို့ စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့ခံရတဲ့ စာရင်းထဲ ပါနေသလဲ လို့ မေးရင်တော့ ရယ်စရာ ကောင်းပါတယ်။ သူ့နာမည်က အစိုးရ အဖွဲ့ဝင် ဗိုလ်ချုပ်တစ်ယောက်နဲ့ နာမည်တူနေတာပါ။ ဒီတစ်ခါတော့ နာမည်ချင်း တူနေတာ ဂျွတ်စ်ကိုက်တယ် လို့ပဲ ပြောရမယ် ထင်ပါတယ်။

ဒါကတော့ နိုင်ငံ ရပ်ခြားမှာ ကြုံခဲ့ဖူးတဲ့ ဘဏ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အတွေ့အကြုံတွေ ပါပဲ။အားလုံး ပြုံးရွှင်နိုင်ဖို့ ဝေမျှ ပေးလိုက်ပါတယ်။

ခပ်ဆင်ဆင် ပို့စ်များ။ ။ ဓာတ်လှေကား
                                   MRT ဇာတ်လမ်းစုံ
                                  စင်ကာပူမှာ ကြုံခဲ့သမျှ အမှတ်တရများ
                                  စျေးဝယ်မှားတဲ့ ဟာသများ

ကမ္ဘာကို ကိုင်လှုပ်ခဲ့သော နေ့စွဲတစ်ခု

လွန်ခဲ့တဲ့ ဆယ်နှစ်တိတိ ကျွန်တော် နောက်ဆုံးနှစ် ကျောင်းတက်နေဆဲ အချိန်ကပါ။ အဲဒီနေ့က အင်္ဂါနေ့ဖြစ်ပြီးတော့ ကျွန်တော့်အတွက် အချိန်ပိုင်း အလုပ်လုပ်ဖို့ မရှိတာမို့ ညနေခင်းဘက် စာကြည့်တိုက်မှာ စာဖတ်နေဖြစ်ပါတယ်။ ကျွန်တော် အိမ်ပြန်လာတော့ စင်ကာပူ စံတော်ချိန်နဲ့ ည ၉ နာရီ ကျော် လောက် ရှိပါပြီ။

အိမ်ထဲကို လှမ်းဝင်လိုက်တော့ အိမ်ရှေ့ ဧည့်ခန်း ထဲက တီဗွီရှေ့မှာ သူငယ်ချင်း နှစ်ယောက် တီဗွီ ထိုင်ကြည့်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ကျွန်တော် အိမ်ပေါ် ရောက်ရောက်ချင်းမှာပဲ သူငယ်ချင်း တစ်ယောက်က "ချကုန်ပြီကွ" လို့ လှမ်းပြောလိုက်ပါတယ်။ တီဗွီကို လှမ်းကြည့်တော့ စီအင်န်အင်န် ချန်နယ် ကနေ  ပြနေတဲ့ မီးလောင်နေတဲ့ မိုးမျှော်တိုက်ကြီး တစ်ခုရဲ့ပုံနဲ့ အတူ "America Under Attack" ဆိုတဲ့ စာတမ်းအောက်မှာ ထိုးထားတာကို တွေ့လိုက်ရ ပါတယ်။

ကျွန်တော် မေးတောင် မမေးရပါဘူး။ ကျွန်တော့် သူငယ်ချင်းက ဘာဖြစ်နေသလဲ ဆိုတာကို ပြောပြပါတယ်။ "အကြမ်းဖက်သမားတွေက ခရီးသည်တင် လေယာဉ်ပျံကြီးတွေကို ပြန်ပေးဆွဲပြီး နယူးယောက်က ဝေါလ်ထရိတ် စင်တာ ကို ဝင်တိုက်တာကွ။ ပထမက ဝေါလ်ထရိတ် စင်တာနဲ့ လေယာဉ်ပျံ တစ်စင်း တိုက်မိတယ်လို့ ကြေငြာတာ။ မတော်တဆလား တမင်လုပ်တာလား မသိကြဘူး။ ခုနလေးတင်ပဲ နောက်ထပ် လေယာဉ်ပျံ တစ်စင်းက ဝေါလ်ထရိတ်စင်တာ နောက် တာဝါ တစ်ခုကို ဝင်တိုက်တာ။ အဲဒီတော့ အကြမ်းဖက်သမားတွေ လက်ချက်ဆိုတာ သေချာသွားပြီပေါ့။"

ရုတ်တရက် ဆိုတော့ မယုံနိုင်စရာ ပါပဲ။ လေယာဉ်ပျံ ပြန်ပေးဆွဲတယ်ဆိုတာ အထူးအဆန်း မဟုတ်ပေမယ့် ပုံမှန်ကတော့ လေယာဉ်ပျံကို ပြန်ပေးဆွဲပြီး ငွေညှစ်တာ ဓားစာခံခေါ်တာ လောက်ပဲ အရင်က ကြားခဲ့ဖူး ပါတယ်။ အခုတော့ လေယာဉ်ပျံကို ပြန်ပေးဆွဲပြီး အဆောက်အဦးကို ဝင်တိုက်တယ် ဆိုတာ ဒီလူတွေ စိတ်မှ မှန်ကြရဲ့လားလို့ စဉ်းစားမိလိုက်ပါတယ်။

ကျွန်တော်တို့ တီဗွီရှေ့မှာ ထိုင်ပြီး ဘယ်သူ့ လက်ချက် ဖြစ်နိုင်သလဲ ဆိုတာကို ထင်မြင်ချက် ပေးနေပါတယ်။  ကျွန်တော်တို့ အဲဒီအချိန်က အိုစမာဘင်လာဒင် ဆိုတာ နာမည်တောင် မကြားဖူးပါဘူး။ အဲဒီအချိန်မှာပဲ တီဗွီက သတင်း ထပ်ကြေငြာပါတယ်။ နောက်ထပ် လေယာဉ်ပျံတစင်းက ပင်တဂွန် အဆောက်အဦးထဲကို ထိုးဆင်းတယ် ဆိုတဲ့ အကြောင်းပါ။ ကြားရတာနဲ့တင် အတော်လေး ဖျား သွားပါတယ်။ တစ်နေ့တည်းမှာ လေယာဉ်ပျံ ၃ စင်းကို ပြန်ပေးဆွဲပြီး အဆောက်အဦးကို ဝင်တိုက်တယ် ဆိုတာ တော်ရုံတန်ရုံ ကြီးကျယ်တဲ့ အကြမ်းဖက်မှု မဟုတ်ပါဘူး။

ကျွန်တော်တို့ စီအင်န်အင်န်၊ဘီဘီစီ၊ စီအင်န်ဘီစီ စတဲ့ သတင်းလိုင်းတွေကိုပဲ တစ်ခုပြီး တစ်ခု ပြောင်းကြည့်နေ ဖြစ်ပါတယ်။ ပထမ လေယာဉ်ပျံ မြောက်ဘက်တာဝါကို ဝင်တိုက်ပြီးတဲ့ အချိန်မှာ သတင်းဌာနတွေ အားလုံးက သတင်းယူဖို့ ဝေါလ်ထရိတ်စင်တာ နေရာကို ရောက်နေတာမို့ ဒုတိယမြောက် လေယာဉ်က တောင်ဘက် တာဝါကို ဝင်တိုက်တဲ့ အချိန် တီဗွီကင်မရာ အတော်များများမှာ လေယာဉ်က အဆောက်အအုံကို ဝင်တိုက်တာကို Live အနေနဲ့ ရိုက်ကူး ထားနိုင်ပါတယ်။ အဲဒါကို သတင်းဌာနတွေက မကြာခဏ ပြန်လွှင့် နေကြပါတယ်။ မကြာခင်မှာပဲ လေယာဉ်ပျံတွေ အားလုံးကို အနီးဆုံး လေယာဉ်ကွင်းမှာ ဆင်းဖို့ ညွှန်ကြားထားကြောင်း၊ အမေရိကန်ကို လာတဲ့ နိုင်ငံတကာ ဖလိုက်တွေကိုလည်း အဆင်းမခံတော့တဲ့ အကြောင်း ကြေငြာပါတယ်။ သတင်းကနေ အမေရိကားမှာ ဖြစ်ပျက်နေတဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေကို ဆက်တိုက် ကြေငြာနေပါတယ်။ အမေရိကန် သမ္မတ အိမ်ဖြူတော်ကနေ အန္တရာယ်ကင်းတဲ့ နေရာ တစ်ခုကို ထွက်သွားပြီ ဖြစ်တဲ့အကြောင်း၊ ပျောက်နေတဲ့ လေယာဉ်ပျံတွေ နောက်ကို လိုက်ရှာနေတဲ့အကြောင်းတွေပါ။

မီးလောင်နေတဲ့ တိုက်ပေါ်ကနေ ကြံရာမရနဲ့ ခုန်ချနေတဲ့ သူတွေကို မြင်ရတာ အတော် စိတ်မချမ်းသာစရာ ကောင်းပါတယ်။ နောက်မှ စက်တင်ဘာ ၁၁ တိုက်ခိုက်မှုအကြောင်းကို ပြန်ဖတ်ဖြစ်တော့ တစ်ချို့လူတွေက ရဟတ်ယာဉ်နဲ့ လာကယ်မယ် ထင်ပြီး အပေါ်ဆုံးထပ်ကို ပြေးတက်ကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အပေါ်ဆုံးထပ်က အမိုးပေါ်ကို ထွက်တဲ့ တံခါးက ပိတ်ထားတာမို့ အမိုးပေါ်ကို တက်လို့မရဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒါအပြင် မီးအရှိန်က ပြင်းလွန်းတော့ ရဟတ်ယာဉ်ဆင်းဖို့လည်း အန္တရာယ် အတော်ကြီး တာကြောင့် ရဟတ်ယာဉ်လည်း မဆင်းဖြစ်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။

တီဗွီမှာ လေယာဉ်ပျံ ၂ စင်း ပျောက်နေတဲ့ အကြောင်း ကြေငြာတာ ကြားရပါတယ်။ ဘာတွေ ဆက်ဖြစ်ဦးမှာလဲလို့ စဉ်းစားရင်းနဲ့ တီဗွီကို ဆက်ကြည့်နေမိပါတယ်။ မီးခိုးတွေ အူနေတဲ့ ဝေါလ်ထရိတ်စင်တာ အဆောက်အအုံ ၂ ခုကို အဝေးကနေ ရိုက်ပြတာကို ကြည့်ရတာ စိတ်မကောင်းစရာပါ။

၁၀ နာရီ လောက်မှာတော့ ဒုတိယမြောက် လေယာဉ်နဲ့ အတိုက်ခံရတဲ့ တောင်ဘက် တာဝါက ပထမဆုံး ပြိုကျပါတယ်။ တိုက်ရိုက်ထုတ်လွှင့်နေတဲ့ တီဗွီ အစီအစဉ်မှာ မိုးမျှော်တိုက်ကြီး တစ်ခု ပြိုကျတာကို ရိုက်ပြတာ အတော် တုန်လှုပ်ဖို့ ကောင်းပါတယ်။ လူတွေလည်း ဟိုပြေးသည်ပြေးနဲ့ ကမ္ဘာပျက်နေသလိုပါပဲ။ နောက် နာရီဝက်လောက်နေတော့ ပထမ အတိုက်ခံရတဲ့ မြောက်ဘက် တာဝါ ပြိုကျပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ စိတ်ထဲမှာတော့ ပထမ အတိုက်ခံရတဲ့ တာဝါက အရင်ပြိုကျပြီး ဒုတိယ အတိုက်ခံရတဲ့ တာဝါက နောက်မှ ပြိုကျတယ်လို့ ထင်တာပါ။ နောက်မှ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ငြင်းကြခုံကြရင်း သတင်း ပြန်ရှာဖတ်တော့မှ ဒုတိယမြောက် အတိုက်ခံရတဲ့ တောင်ဘက်တာဝါက အရင် ပြိုကျတယ် ဆိုတာ သတိထားမိပါတယ်။

ပျောက်နေတဲ့ လေယာဉ်ပျံ နှစ်စင်းထဲက တစ်စင်းနောက်ကို တိုက်လေယာဉ် တစ်စင်းက လိုက်ပြီး ဆက်သွယ်တော့ အဲဒီ လေယာဉ်ပျံ ပြန်ပေးဆွဲခံရတာ မဟုတ်မှန်း သိရပါတယ်။ သာမန် အဆက်အသွယ် ပြတ်နေတာ သက်သက်ပါ။ မကြာခင်မှာပဲ လေဆိပ်မှာ ဆင်းသွားတယ် ဆိုတဲ့ အကြောင်း ကြားရပါတယ်။ နောက်လေယာဉ်ပျံတစ်စင်းကတော့ ပင်ဆယ်ဗေးနီးယားမှာ ပျက်ကျသွားတယ်လို့ ကြားရပါတယ်။ လေယာဉ်ပေါ်က ခရီးသည် တစ်ချို့က မြေပြင်ပေါ်က လူတွေကို ဆက်သွယ်တော့ အဲဒီမနက်က တခြားလေယာဉ်တွေ ပြန်ပေးဆွဲခံရပြီး အဆောက်အဦးတွေကို ဝင်တိုက်တယ် ဆိုတဲ့ အကြောင်း ကြားရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ အဲဒီတော့ ခရီးသည်တွေက အကြမ်းဖက်သမားတွေ ဆီကနေ လေယာဉ်ကို ပြန်လုဖို့ ကြိုးစားတော့ အကြမ်းဖက်သမားတွေက မထိန်းနိုင်တော့ဘဲ လေယာဉ်ကို ကျွမ်းထိုး ပစ်လိုက်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ နောက်ဆုံး ထိန်းမနိုင်တော့တဲ့ အဆုံးမှာ လေယာဉ်ကို မြေပြင်ကို ထိုးချ လိုက်ကြတာပါ။ အဲဒီအချိန်ကတော့ ပျက်ကျသွားတဲ့ လေယာဉ်ပျံက အိမ်ဖြူတော်ကို ဝင်တိုက်မယ်လို့ အများစုက ခန့်မှန်းကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် နောက်ပိုင်းမှာ ဖမ်းမိတဲ့ အကြမ်းဖက်သမား တစ်ယောက်ရဲ့ ဝန်ခံချက်အရ အဲဒီလေယာဉ်ဟာ အမေရိကန် လွှတ်တော် ကျင်းပလေ့ ရှိတဲ့ ကက်ပီတိုလ် အဆောက်အဦးကို တိုက်ခိုက်ဖို့ ရည်ရွယ်တယ် ဆိုတာ ပြန်ပြီး သိရပါတယ်။

ခဏနေတော့ အမေရိကန် သမ္မတ ဘုရှ်က တီဗွီကနေ "Make No Mistake" ဆိုတဲ့ သမိုင်းဝင် စကားနဲ့ မိန့်ခွန်းကို ပြောခဲ့ပါတယ်။ စက်တင်ဘာ အယ်လဲဗင်း တိုက်ခိုက်မှုဟာ တကမ္ဘာလုံးကို ဂယက် ရိုက်ခဲ့တာပါ။ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးမှာ မျှော်လင့်မထားတဲ့ ရုတ်တရက် စီးပွားကျဆင်းမှု တစ်ခု ဖြစ်ခဲ့ပြီးတော့ ကုမ္ပဏီ အတော်များများကို ထိခိုက်စေခဲ့ပါတယ်။ အမေရိကန်နဲ့ စီးပွားရေး အဆက်အသွယ် အများအပြားရှိတဲ့ စင်ကာပူလို နိုင်ငံ အနေနဲ့ စီးပွားရေးကို အတော်လေး ထိခိုက်ခံခဲ့ရပါတယ်။ အလုပ်ပြုတ်တဲ့သူတွေလည်း ဒုနဲ့ဒေးပါ။ နောက် ၆ လလောက်မှာ ကျွန်တော်တို့ ကျောင်းပြီးတော့ စီးပွားရေး နည်းနည်း ပြန်တက်လာပြီမို့ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း နည်းနည်း ပြန်ပွင့်လာခဲ့ပါတယ်။ ကုမ္ပဏီက လူတွေဆီမှာတော့ စက်တင်ဘာ ၁၁ ရဲ့ ဂယက်ကြောင့် ထိခိုက်ခဲ့ရတဲ့ ဇာတ်လမ်းတွေကို အဲဒီအချိန်အထိ ကြားနေရဆဲပါ။

ကိုးကား။ ။ http://my.wikipedia.org/wiki/စက်တင်ဘာ_၁၁_တိုက်ခိုက်မှု
Image Source: Wikimedia Foundation

သမိုင်းထဲက အမေရိကား

Image Source: Wikipedia

သမိုင်းစာအုပ်ကို သမန်ကာလျှံကာ လှန်ဖတ်ကြည့်မယ် ဆိုရင်တော့ အမေရိကားကို ပထမဆုံး ရောက်တဲ့ ဥရောပတိုက်သားဟာ ခရစ္စတိုဖာ ကိုလံဘတ်စ်လို့ အထင်မှားစရာ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း တကယ်တမ်းမှာတော့ ကိုလံဘတ်စ် ဟာ အခု အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ပြည်နယ် ၄၉ခု ရှိနေတဲ့ အမေရိကန် ကုန်းမကြီးကို ပထမဆုံး စရောက်ခဲ့တဲ့ ဥရောပသား မဟုတ်ပါဘူး။ 

ကိုလံဘတ်စ်ဟာ အခု အီတလီနိုင်ငံနေရာမှာ ရှိတဲ့ ဂျီနိုအာ လို့ခေါ်တဲ့ နိုင်ငံ တစ်ခုကပါ။ သူဟာ ဥရောပ အနောက်ဘက်ကနေ အာရှကို သွားတဲ့ လမ်းကို ရှာဖွေဖို့အတွက် ပေါ်တူဂီက ဒုတိယမြောက် ဂျွန်ဘုရင်ဆီမှာ စပွန်ဆာ တောင်းခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘုရင်ရဲ့ စီးပွားရေး အကြံပေး အဖွဲ့ ကနေ ကိုလံဘတ်စ်ရဲ့ အဆိုပြုလွှာကို ရီဂျက် ထုလိုက်ကြပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ကိုလံဘတ်စ်ဟာ ပေါ်တူဂီကနေ တပ်ခေါက်လာပြီး စပိန်ကို ရွေ့ခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ စပိန်မှာလည်း သူ့ရဲ့ ဘစ်စနက် ပလန်ကို စပိန် ဘုရင်နဲ့ ဘုရင်မကို ချပြပါတယ်။ နောက်ဆုံးမှာတော့  ဘီးကျဲကြီးများ ဖြစ်ကြတဲ့ စပိန်ဘုရင် ဖာဒီနန်နဲ့ ဘုရင်မ အစ္စဘယ်လာတို့ကနေ ကိုလံဘတ်စ်ကို အနောက်ဘက် ရေကြောင်းလမ်းမှာ ကိုလိုနီနယ်မြေသစ် ရှာဖွေဖို့ အတွက် စပွန်ဆာ ပေးခဲ့ကြပါတယ်။ ကိုလံဘတ်စ်ဟာ ရော့ခ်စတီးဝပ် သီချင်းနဲ့ ရွက်လွှင့်ခြင်း လုပ်ရင်း ကာရစ်ဘီယံ ကျွန်းတွေ ဆီကိုပဲ ရောက်ခဲ့ပါတယ်။ အမေရိကန် ကုန်းမကြီးပေါ်ကို မရောက်ခဲ့ပါဘူး။ အမေရိကန် ကုန်းမကြီးပေါ်ကို ပထမဆုံး ရောက်ခဲ့တဲ့ ဥရောပသားကတော့ ဂျွန်ပေါင့်စ်ဒီ လီယွန် လို့ ဆိုကြပါတယ်။ လီယွန် လက်ထက်မှာတော့ လာဖလော်ရီဒါ လို့ခေါ်တဲ့ အခု ဖလော်ရီဒါ ပြည်နယ် နေရာကို ခြေချနိုင်ခဲ့ပါတယ်။

ကိုလံဘတ်စ်တို့ ဂျွန်ပေါင့်စ်ဒီ လီယွန်တို့က အမေရိကားကို နောက်မှ ရောက်ခဲ့တဲ့သူ တွေပါ။ သူတို့ မရောက်ခင် ကတည်းက အမေရိကားမှာ လူနီ လို့ ခေါ်ကြတဲ့ ရက်အင်ဒီးယန်းတွေ ရှိနှင့် နေကြပါပြီ။ ကိုလံဘတ်စ်တို့တောင် သင်္ဘောနဲ့မှ ရောက်လာခဲ့တာဆိုတော့ သူတို့ထက်အရင် ရက်အင်ဒီးယန်းတွေ အမေရိကားကို ဘယ်လို ရောက်လာခဲ့သလဲ ဆိုတဲ့ကိစ္စက စဉ်းစားစရာ ရှိပါတယ်။ ရက်အင်ဒီးယန်းတွေ မှာ လေယာဉ်ပျံတွေ ဘာတွေ ရှိလို့လည်း ဖြစ်ချင် ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ :D

ဒါပေမယ့်လည်း မနုဿဗေဒ ပညာရှင် (Anthropologist) တွေကတော့ ရက်အင်ဒီးယန်းတွေ လေယာဉ်ပျံ စီးပြီး ရောက်လာခဲ့တယ်လို့ မပြောကြပါဘူး။ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၄သောင်းနဲ့ ၁၆,၅၀၀ ကြား အချိန်တုန်းက အခု ရုရှားနဲ့ အမေရိကန် အလက်စကာ ပြည်နယ် ကြားမှာ ရှိတဲ့ ဘဲရင်း ရေလက်ကြား နေရာမှာ အမေရိကန်နဲ့ အာရှကြားက ကုန်းမြေဟာ တဆက်တည်း ဖြစ်နေခဲ့မယ် လို့ ယူဆခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီနေရာက မိုင် ၅၀ ကျော် အကွာအဝေးရှိပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က အာရှသားတွေဟာ အမဲလိုက်ရင်း အမေရိကန် ကုန်းမကြီးပေါ်ကို ပြောင်းရွှေ့ ရောက်ရှိလာခဲ့ကြတယ်လို့ ယူဆကြပါတယ်။ အဲဒီတော့ သူတို့ရဲ့ ယူဆချက် အရဆိုရင် ရက်အင်ဒီးယန်းတွေဟာ အာရှနွယ်ဖွားကနေ ဆင်းသက်လာသူတွေလို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။

ရက်အင်ဒီးယန်းမှာလည်း လူမျိုးပေါင်းစုံ ရှိပါတယ်။  အခုတလော လူးဝစ်စ်လာမာရဲ့ ကောင်းဘွိုင်ဝတ္ထုတွေ ဖတ်တော့ ချီရုတ်ကီးတွေ၊ ကီအိုဝါတွေ၊ ဘလက်ဖိ တွေ၊ အူတေ စတဲ့ ရက်အင်ဒီးယန်း တွေရဲ့ အကြောင်း နည်းနည်းပါးပါး တီးမိခေါက်မိ သတိပြုမိပါတယ်။ အင်ဒီးယန်းတွေထဲမှာ လူဖြူတွေကို လမ်းပြတတ်တဲ့ ချီရုတ်ကီးလို အင်ဒီးယန်း မျိုးစုတွေ၊ ရန်လိုတတ်တဲ့ ကီအိုဝါလို အင်ဒီးယန်းမျိုးတွေ ရှိသလို အလစ်သုတ်တတ်တဲ့ အလုတ်သစ် အင်ဒီးယန်းမျိုးတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အမေရိကား တိုက်ပေါ်ကို လူဖြူတွေ ရွှေ့ပြောင်းလာပြီးတဲ့ နောက်မှာ လူဖြူတွေ သယ်လာတဲ့ ကျောက်ကြီးရောဂါလို ရောဂါမျိုးတွေကြောင့် အင်ဒီးယန်းတွေ သန်းနဲ့ချီပြီး သေဆုံးခဲ့ရသလို လူဖြူတွေရဲ့ အတင်းအကျပ် ရွှေ့ပြောင်းခိုင်းမှုကြောင့်လည်း အင်ဒီးယန်းတွေ အများအပြား သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။

လူဖြူတွေ ကြောင့် သန်းနဲ့ချီပြီး သေခဲ့ရတာ ရက်အင်ဒီးယန်းတွေတင် မကပါဘူး။ ဘရောင်း ဘတ်ဖဲလိုးတွေလည်း ပါပါတယ်။ အမေရိကန် ဘိုင်ဆွန်လို့ခေါ်တဲ့ အမေရိကန်ကျွဲတွေ အမေရိကန် နိုင်ငံတိုးချဲ့နေတဲ့ ကာလ အတွင်းမှာ သန်း ၄၀ လောက် သေခဲ့ရတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ ကျွဲတွေ အဲဒီလောက် သေတော့ အစားအသောက်အတွက် ကျွဲတွေကို မှီခိုနေရတဲ့ ဒေသခံ အင်ဒီးယန်း တွေ အပေါ်မှာ အများကြီး ထိခိုက်နစ်နာ ခဲ့ရပါတယ်။

အမေရိကန်ကို ရွှေ့ပြောင်းပြီး အခြေချလာကြတဲ့ သူတွေ အထဲမှာ စပိန်တွေ၊ အင်္ဂလိပ်တွေ၊ ဒတ်ချ်တွေ အများကြီး ပါပါတယ်။ ဒတ်ချ်တွေဟာ နယူးဟတ်ဒ်ဆန်မြစ်ရဲ့ အောက်ပိုင်း မက်ဟက်တန် ကျွန်းလို နေရာမှာ အခြေချ နေထိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သူတို့ နေတဲ့နေရာကို နယူး အမ်စတာဒမ် ဒါမှမဟုတ် အမ်စတာဒမ် မြို့သစ်လို့ ခေါ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က အခြေချသူသာ ဒတ်ချ် မဖြစ်ဘဲ ဘိုးတော်ဘုရားတို့ အလောင်းမင်းတရားတို့ ဖြစ်မယ် ဆိုရင်တော့ အဲဒီနေရာလည်း နယူးရွှေဘိုတွေ၊ နယူး အမရပူရတွေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ နောက်တော့ ဒတ်ချ်တွေက နယူးအမ်စတာဒမ် နေရာကို အင်္ဂလိပ်နဲ့ လက်ပြောင်း လက်လွှဲ ရိုက်လိုက်ပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်ဘုရင်က နယူးအမ်စတာဒမ် နေရာကို ယောက်နယ်စားကို အပိုင်စားပေးလိုက်တဲ့ အတွက် နယူးယောက် ဖြစ်လာတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အမေရိကန်နိုင်ငံ ထူထောင်တော့ အဓိက ကြုံတွေ့ရတဲ့ ပြဿနာက အလုပ်သမား ပြဿနာပါ။ အမေရိကားမှာ မြေနေရာတွေ ပေါများနေတဲ့ အတွက် ရွှေ့ပြောင်းလာကြတဲ့ လူဖြူတစ်ယောက် အတွက် ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် လုပ်ကိုင် စားသောက်ဖို့အတွက် အလွန် လွယ်ကူပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် အလုပ်သမား လုပ်ချင်တဲ့သူ မရှိသလောက် ဖြစ်နေပါတယ်။ အဲဒီ အခက်အခဲကို ဖြေရှင်းဖို့အတွက် အာဖရိကက လူမည်းတွေကို ကျွန်အနေနဲ့ တင်ပို့လာတာ ရှိသလို အင်ဒန်းချား လို့ ခေါ်တဲ့ ကိုယ့်ဘာသာကိုယ် စာချုပ်နဲ့ ရောင်းစားမယ့် ဥရောပသား တွေကိုလည်း အမေရိကားကို ခေါ်သွင်းလာခဲ့ကြ ပါတယ်။

အဲဒီအချိန်က ဥရောပမှာ ရှိနေတဲ့ သူတွေထဲမှာ အမေရိကားကို လာချင်တဲ့သူတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့အတွက် ဥရောပက နေ အမေရိကားကို လာဖို့အတွက် သင်္ဘောခ မတတ်နိုင်ပါဘူး။ အဲဒီတော့ သူတို့ဟာ အမေရိကားကို သွားမယ့် သင်္ဘောကပ္ပတိန်နဲ့ သဘောတူညီမှု ယူကြ ရပါတယ်။ သင်္ဘောကပ္ပတိန်က သူတို့ကို အမေရိကားကို ရောက်အောင်ပို့ပေးပြီး အမေရိကား ရောက်တဲ့အခါမှ သူတို့ကို အလုပ်လုပ်မယ့် အလုပ်ရှင်ကနေ သင်္ဘောကပ္ပတိန် ဆီက ပိုက်ဆံပေးပြီး ရွေးယူပါတယ်။ အဲဒီအတွက် သူတို့က အလုပ်ရှင်ကို ငါးနှစ်ကနေ ခုနစ်နှစ် အထိ လုပ်ခမယူဘဲ နေစရာ စားစရာ ရရုံ သက်သက်နဲ့ အလုပ်ပြန်လုပ်ပေးရပါတယ်။
အင်ဒန်းချားတွေဟာ သူတို့ စာချုပ် သက်တမ်း ကာလ အတွင်းမှာ အိမ်ထောင်ပြုခွင့် မရှိပါဘူး။အာဖရိက လူမည်းကျွန်တွေနဲ့ အင်ဒန်းချားတွေ မတူတဲ့ အချက်ကတော့ အင်ဒန်းချားတွေက သူတို့ စာချုပ်ပြည့်သွားရင် လွတ်လပ်ခွင့် ရကြပါတယ်။ အလုပ်ရှင်က သူတို့ကို လွတ်လပ်ခွင့် ပေးတဲ့အချိန်မှာ အဝတ်အစား အသစ်တစ်စုံနဲ့ လုပ်ကိုင်စားသောက်စရာ ပုဆိန်၊ ဂေါ်ပြား စတာတွေ ပေးရမယ်လို့ အင်ဒန်းချား စာချုပ်ထဲမှာ ပါတတ် ပါတယ်။ တချို့အင်ဒန်းချားတွေကလည်း သူတို့ စာချုပ်ပြည့်သွားတဲ့ အချိန်မှာ ကုန်သည် အဖြစ်နဲ့ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ပြုကြပါတယ်။ အမေရိကန်မှာ အစဦး ခြေချနေထိုင်ခဲ့တဲ့ လူဖြူတွေထဲမှာ အင်ဒန်းချား အနေနဲ့ ရောက်လာတဲ့သူက သုံးပုံ နှစ်ပုံလောက် ရှိတယ် လို့ ဆိုကြပါတယ်။

အဲဒါကတော့ ဖတ်ဖူးမှတ်ဖူးသလောက် အမေရိကန်နိုင်ငံရဲ့ သမိုင်းတစိတ်တဒေသပါပဲ။ နောက်များမှ ကြုံရင် ကောင်းဘွိုင်တွေ အကြောင်း ရေးပါဦးမယ်။